Nghệ Thuật "Chửi" Của Các Cụ Ta Xưa


Chửi là một nghệ thuật.

Bảo nó là nghệ thuật bởi không phải ai cũng biết chửi, bởi không phải ai cũng chửi được và cũng không phải ai "chửi" mà thiên hạ lại... thích nghe v.v.

Ấy là chưa tính chửi thì phải chửi sao cho có văn hóa (văn minh), chửi sao cho khéo và đặc biệt nhất là "réo" sao mà không bị ăn đòn hà hà... Làm được như thế, hỏi nước ta nay được mấy người ?

Tôi may mắn lớn lên trong một vùng nông thôn Bắc Trung Bộ, một miền quê êm ả, có cái tên kêu là xã Đông Văn (Đông Sơn, Thanh Hóa). Tôi sống và lớn lên ngoài cái thanh âm êm ả của vùng quê chiêm trũng, còn có cả tiếng thì thầm hằng đêm kể truyện Phạm Tải Ngọc Hoa, Sự tích bánh trưng bánh dầy, Chàng Sọ Dừa, truyện Ông Nưa ông Vồm, Tống Chân Cúc Hoa, Hòn vọng phu... của bà Ngoại; tiếng lẩy Kiều, tiếng hò đối của bà cố Hà Hòa (nhà ngay phía sau nhà tôi) vào những đêm trăng sáng; tiếng ru hời của Mẹ... và đặc biệt là tiếng "chửi" rất bài bản, rất hay, rất trôi chảy, thanh thoát của bà Vinh Thắng (nhà ở phía trước nhà tôi, đối diện với nhà của nick Cơ Trưởng TâM).

Không chỉ tôi mà gần như cả làng đều mê, đều thích cái điệu chửi "mất gà" của bà Vinh Thắng. Bà chửi mất gà mà như hát hay, nó hay ở cái chỗ giống như ca cổ, giọng bà cũng khi lên khi xuống, lúc bổng lúc trầm và tuy là "mất" của nhưng giọng nghe không quá đau buồn, bi lụy. Đặc biệt là những từ tục, những từ mà nếu viết ra sợ các bạn bịt mắt ý, được bà "xử lý" một cách điêu luyện, lúc thì bà để lưỡi đè sát lên hàm ếch phía trên, khi thì đè ngay ở hàm răng phía dưới... thành thử mấy từ có vần "ồn", được bà "xử lý" một cách khéo léo, đầy tính nghệ thuật nên khi chạy qua miệng bà, nghe nó mới thú vị... làm sao.

Thôi, lan man quá, quay lại vấn đề chính nhá. Cụ thể bài bà hay chửi mà tôi cố gắng nhớ lại như lày:


Làng trên xóm dưới, bên sau bên trước, bên ngược bên xuôi... nghe tôi nói đơi !

Tôi có con gà mái xám nó sắp nhảy ổ, nó lạc ban sáng, mà thằng nào con nào, đứa ở gần mà qua, đứa ở xa mà lại, nó dang tay mặt, nó đặt tay trái, mó bắt mất của tôi. Tiên sư đứa nào, khôn thì bay buông tha thả nó ra, không tôi chửi cho đơới !

Chửi nhá, nghe nhá... nghe bà chửi đơi !

Chém cha đứa mô, con mô bắt gà nhà bà nhá !

Chiều hôm qua, bà cho nó ăn nó hãy còn, sáng hôm nay con bà gọi nó hẵng còn thưa, xê xế lúc trưa tau nhìn nó còn đứng đấy thế mà bây chừ lại không thấy là răng ?

Mi muốn sống mà ở với chồng với con mi, thì buông tha thả nó ra, cho nó về nhà bà. Nhược bằng mi chấp chiếm, thì bà đào mã thằng tam tứ đại nhà mày ra, bà khai bật săng thằng ngũ đại lục đại nhà mày lên.

Nó ở nhà bà, nó là con công con phượng. Nó về nhà mày, nó biến thành cú thành cáo, thành thần nanh mỏ đỏ, nó mổ chồng mổ con, mổ cả cha cả mẹ mổ cả cái mồ mả tam đại nhà mày...

Ới cái thằng chết đâm, cái con chết xỉa kia ! Mày mà giết gà nhà bà thì một người ăn chết một, hai người ăn chết hai, ba người ăn chết ba. Mày xuống âm phủ thì quỷ sứ thần linh nó rút ruột ra.

Ơi cái thằng chết đâm, cái con chết xỉa kia…

Bay bắt gà của bà về rồi thì bay đổ nước ao, bay xào nước giếng, bay ăn một miếng, bay lại khen ngon... bà còn cái *ồn có ăn sang bắt !

Ơi cái thằng chết đâm, ơi cái con chết xỉa kia ới !

Há Há... nhớ có nấy thôi, hết rùi hjhj. Ai nhớ thì kể nốt héng !

Tp.HCM, ngày 05.11.2017
✍️Shaolaojia✍️