.
.
巽 為 風
TỐN VI PHONG
Ngô Tất Tố
--------------------------
Tốn là vào, kẻ đi đường họ hàng ít, nếu không nhún thuận thì kiếm đâu ra được chỗ dung thân? Nếu biết nhún thuận, thì tuy cành hành lữ cùng khốn mà đi vào đâu không được? Nó là quẻ một âm hai dương, nhún thuận với dương, vì vậy mới là Tốn.
Hai lần nhún (thuận), tức là trên dưới đều nhún, người trên dùng đạo thuận mà ra mệnh lệnh, kẻ dưới vâng mệnh liệnh mà thuận theo, trên dưới đều thuận là tượng “hai lần nhún”. Lại dùng chữ “trùng” còn có nghĩa là trùng phúc nữa. Đấng quân tử thể theo cái nghĩa “hai lần nhún” đó mà nhắc lại mệnh lệnh của mình, nhắc lại tức là làm cho trùng phúc, nghĩa là đinh ninh vậy.
Trong quẻ, lấy tài quẻ mà nói, Dương cứng ở thể Tốn mà được giữa chính, tức là nhún thuận về đạo giữa chính. Tính dương đi lên, tức là chí nó muốn đem đạo giữa chính thi hành lên trên; lại các hào mềm trên dưới đều nhún thuận với hào cứng tài nó như thế, tuy bên trong mềm, cũng có thể nho nhỏ hanh thông. Cái đạo nhún thuận không đâu không vào được, cho nên lợi có thửa đi. Nhún thuận tuy là đạo hay, nhưng ắt phải biết chỗ đáng theo, nhún thuận với bậc người lớn trung chính, thì là lợi, cho nên lợi thấy người lớn. Dương cứng giữa chính như hào Năm, hào Hai tức là người lớn đó.
Hai luồng gió trồng nhau, tức là theo gió. “Theo” nghĩa là nối nhau. Đấng quân tử coi tượng hai lần Tốn nối nhau mà nhắc lại mệnh lệnh, thi hành chính sự. “Theo” và “trồng” tức là trên dưới đều thuận. Người trên thuận với kẻ dưới mà ban ra, kẻ dưới thuận với người trên mà làm theo, đó là trên dưới đều thuận theo cái nghĩa “hai lần nhún” vậy. Mệnh lệnh chính sự thuận lẽ thì hợp lòng dân mà dân thuận theo.